Một số giải pháp nâng cao chất lượng thực hiện Quy định số 144-QĐ/TW ngày 09/5/2024 của Bộ Chính trị quy định về “chuẩn mực đạo đức cách mạng của cán bộ, đảng viên trong giai đoạn mới” tại đơn vị

Ngày 09/5/2024, Bộ Chính trị ban hành Quy định 144-QĐ/TW về chuẩn mực đạo đức cách mạng của cán bộ, đảng viên trong giai đoạn mới. Với 5 điều cốt lõi, súc tích, ngắn gọn nhưng chứa đựng nhiều nội hàm sâu xa về chuẩn mực đạo đức cách mạng của cán bộ, đảng viên trong giai đoạn mới.

Sự cần thiết ban hành Quy định số 144-QĐ/TW

Việc xây dựng và ban hành Quy định chuẩn mực đạo đức cách mạng của cán bộ, đảng viên trong giai đoạn mới là rất cần thiết, có ý nghĩa vô cùng quan trọng, bởi:

1.1. Đạo đức có vai trò vô cùng quan trọng, cấu thành nền tảng tinh thần xã hội. Đối với cán bộ, đảng viên, đạo đức là gốc, là nền tảng của người cách mạng

Kế thừa tinh hoa đạo đức của dân tộc và nhân loại, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã xây dựng nền đạo đức mới, đáp ứng nhu cầu phát triển của sự nghiệp cách mạng độc lập dân tộc gắn liền chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam và phù hợp với sự tiến bộ chung của nhân loại. Đạo đức cách mạng định hướng cho con người tự giác điều chỉnh hành vi của mình để vượt lên mọi cám dỗ, chiến thắng chủ nghĩa cá nhân, biết đặt lợi ích của Đảng, của dân tộc và của nhân dân lao động lên trên, lên trước lợi ích riêng của cá nhân mình, cao nhất của nó là chí công vô tư. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã để lại một hệ thống quan điểm về đạo đức và bản thân Người là một tấm gương mẫu mực, sáng ngời về thực hành đạo đức cách mạng.

Bác khẳng định: “Sức có mạnh mới gánh được nặng và đi được xa. Người cách mạng phải có đạo đức cách mạng làm nền tảng, mới hoàn thành được nhiệm vụ cách mạng vẻ vang”. “Cũng như sông thì có nguồn mới có nước, không có nguồn thì sông cạn. Cây phải có gốc, không có gốc thì cây héo. Người cách mạng phải có đạo đức, không có đạo đức thì dù tài giỏi mấy cũng không lãnh đạo được nhân dân”.

Vì vậy, vấn đề xây dựng Đảng về đạo đức được Bác đề cập ngay từ khi chuẩn bị thành lập Đảng cũng như trong suốt quá trình lãnh đạo cách mạng Việt Nam. Trong tác phẩm “Đường Kách mệnh” và tác phẩm “Sửa đổi lối làm việc”, Bác nhấn mạnh đến đạo đức cách mạng, đạo đức của cán bộ, đảng viên. Trong Diễn văn kỷ niệm 30 năm Ngày thành lập Đảng (ngày 03/02/1960), Bác khẳng định: “Đảng ta là đạo đức, là văn minh”. Bài báo cuối cùng mà Bác viết đăng trên Báo Nhân Dân đúng dịp kỷ niệm 39 năm Ngày thành lập Đảng (ngày 03/02/1969) cũng về chủ đề đạo đức cách mạng: “Nâng cao đạo đức cách mạng, quét sạch chủ nghĩa cá nhân”. Trong Di chúc thiêng liêng, Bác căn dặn: “Đảng ta là một đảng cầm quyền. Mỗi đảng viên và cán bộ phải thật sự thấm nhuần đạo đức cách mạng, thật sự cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư”.

1.2. Thấm nhuần lời dạy của Bác, Đảng luôn quan tâm, đề cao việc giáo dục, rèn luyện đạo đức cách mạng cho cán bộ, đảng viên

Nhận thức rõ về ý nghĩa, tầm quan trọng của việc xây dựng Đảng về đạo đức, từ khi thành lập đến nay, Đảng ta luôn chú trọng vấn đề giáo dục, rèn luyện đạo đức cách mạng cho đội ngũ cán bộ, đảng viên. Trong các kỳ Đại hội, Đảng ta luôn đề cập và nhấn mạnh tầm quan trọng của xây dựng, thực hành đạo đức trong Đảng; đạo đức của cán bộ, đảng viên. Nghị quyết Hội nghị Trung ương 6 (lần 2), Khóa VIII về xây dựng, chỉnh đốn Đảng đã nêu rõ quyết tâm xây dựng Đảng về mọi mặt, nêu cao trách nhiệm và tính tiền phong gương mẫu của cán bộ, đảng viên, đề cao tính tổ chức kỷ luật, đẩy mạnh đấu tranh chống tham nhũng. Nghị quyết Hội nghị Trung ương 4, Khóa XI “Về một số vấn đề cấp bách trong xây dựng Đảng hiện nay” đã chỉ rõ các biểu hiện và nguyên nhân của những yếu kém, suy thoái về đạo đức trong một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên đang là thực trạng nghiêm trọng, phổ biến và gây hậu quả rất nặng nề, làm suy giảm niềm tin của nhân dân đối với Đảng, gây bất bình trong xã hội và làm tổn thương đến uy tín, thanh danh của Đảng.

Văn kiện Đại hội lần thứ XII của Đảng nhấn mạnh: “Tập trung thực hiện mục tiêu: Xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh về chính trị, tư tưởng, tổ chức và đạo đức” và “Coi trọng xây dựng văn hóa trong các tổ chức đảng, cơ quan nhà nước, trong hệ thống chính trị mà nội dung quan trọng là tiếp tục đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”, “Đề cao đạo đức công vụ, trách nhiệm xã hội, siết chặt kỷ luật, kỷ cương trong chỉ đạo và thực thi công vụ của cán bộ, công chức”. Có thể khẳng định, Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII và Nghị quyết Hội nghị Trung ương 4, Khóa XII là dấu mốc quan trọng về xây dựng đạo đức trong Đảng, đạo đức của cán bộ, đảng viên.

Đại hội lần thứ XIII của Đảng xác định: “Trong những năm tới phải đặc biệt coi trọng và đẩy mạnh hơn nữa xây dựng chỉnh đốn Đảng toàn diện về chính trị, tư tưởng, đạo đức, tổ chức và cán bộ”. Trong đó, xây dựng Đảng về đạo đức là “nền tảng”, là “cái gốc” để xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh, nâng cao năng lực lãnh đạo, cầm quyền của Đảng.

Trong nhiệm kỳ Đại hội XIII, công tác phòng chống tham nhũng, tiêu cực tiếp tục được đẩy mạnh, quyết liệt, không có vùng cấm, không có ngoại lệ; kết hợp ngày càng chặt chẽ, hiệu quả giữa công tác phòng, chống tham nhũng với phòng, chống tiêu cực, với công tác cán bộ, xây dựng chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị; vừa xử lý nghiêm các hành vi tham nhũng, vừa kiên quyết xử lý nghiêm vi phạm, trách nhiệm nêu gương của lãnh đạo các cấp, góp phần xây dựng Đảng, Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh, được dư luận, nhân dân đồng tình ủng hộ, đánh giá rất cao.

1.3. Bối cảnh tình hình thế giới có cả thời cơ, thuận lợi, khó khăn và thách thức, đặt ra nhiều vấn đề mới, yêu cầu mới nặng nề, phức tạp hơn đối với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc

Qúa trình toàn cầu hóa, hội nhập quốc tế và cách mạng công nghiệp lần thứ tư, nhất là công nghệ số phát triển mạnh mẽ đã và đang tác động nhiều mặt đến đời sống chính trị, văn hóa, xã hội, quốc phòng, an ninh của các quốc gia trên toàn thế giới. Đất nước sau gần 40 năm đổi mới đã đạt nhiều thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử. Bên cạnh thuận lợi, thời cơ, khó khăn, thách thức đan xen: Vấn đề cạnh tranh nước lớn gia tăng, đặt ra thách thức lớn trong việc giữ vững độc lập, tự chủ, hòa bình, ổn định để phát triển đất nước .Thách thức về nguy cơ tụt hậu; giữ vững định hướng xã hội chủ nghĩa trong xu thế phát triển mạnh mẽ, nhanh chóng của thời đại. Thách thức về gia tăng tiêu cực, phân hóa xã hội; giữ vững bản sắc văn hóa,…Đặc biệt, bốn nguy cơ mà Đảng đã chỉ ra vẫn còn tồn tại. Nguy hại nhất là sự phai nhạt lý tưởng cách mạng, không kiên định con đường xã hội chủ nghĩa, mơ hồ, dao động, thiếu niềm tin; suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hoá” trong nội bộ, như đồng chí cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã nhiều lần phát biểu nhấn mạnh: “Từ sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống dẫn tới “tự diễn biến”, “tự chuyển hoá” chỉ là một bước ngắn, thậm chí rất ngắn, nguy hiểm khôn lường, có thể dẫn tới tiếp tay hoặc cấu kết với các thế lực xấu, thù địch, cơ hội, phản bội lại lý tưởng và sự nghiệp cách mạng của Đảng và dân tộc”.

Tình hình nêu trên tác động mạnh đến công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng. Yêu cầu đặt ra, phải nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên, xây dựng Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh, củng cố niềm tin của nhân dân đối với Đảng, nâng cao vị thế, uy tín quốc tế của Đảng, Nhà nước ta, bảo đảm các điều kiện, nguồn lực vững chắc, thúc đẩy công cuộc đổi mới đất nước tiếp tục đạt những bước tiến quan trọng. Đại hội XIII của Đảng xác định: “Xây dựng các chuẩn mực đạo đức làm cơ sở cho cán bộ, đảng viên tự điều chỉnh hành vi ứng xử trong công việc hằng ngày”. Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII ban hành Kết luận số 21-KL/TW ngày 25/10/2021 về đẩy mạnh xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị; kiên quyết ngăn chặn, đẩy lùi, xử lý nghiêm cán bộ, đảng viên suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hoá”, một lần nữa nhấn mạnh: Chú trọng xây dựng ý thức tự giác tu dưỡng, rèn luyện đạo đức của cán bộ, đảng viên.

Tình hình triển khai thực hiện Quy định số 144-QĐ/TW tại Chi bộ

Trong thời gian qua, Chi uỷ chi bộ Trung tâm Công tác xã hội đã triển khai, quán triệt nội dung Quy định số 144-QĐ/TW, Hướng dẫn số 159-HD/BTGTW ngày 03/7/2024 của Ban Tuyên giáo Trung ương, Kế hoạch số 251-KH/TU ngày 14/10/2024 của Ban Thường vụ Thành ủy, Kế hoạch số 237-KH/ĐUK ngày 30/10/2024 Đảng ủy Khối các cơ quan thành phố về triển khai thực hiện Quy định số 144-QĐ/TW ngày 09/5/2024 của Bộ Chính trị quy định về “chuẩn mực đạo đức cách mạng của cán bộ, đảng viên trong giai đoạn mới” và các văn bản của cấp trên đến đảng viên, VC-NLĐ, kết hợp với việc đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, thực hiện các quy định của Đảng về nêu gương và những điều đảng viên không được làm…

Tiếp tục quán triệt các văn bản: Quy định số 37-QĐ/TW ngày 25/10/2021 về những điều đảng viên không được làm; Quy định số 114-QĐ/TW ngày 11/7/2023 về kiểm soát quyền lực và phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong công tác cán bộ; Kết luận số 21-KL/TW ngày 25/10/2021 về đẩy mạnh xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị; kiên quyết ngăn chặn, đẩy lùi, xử lý nghiêm cán bộ, đảng viên suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hoá”; Nghị quyết số 28-NQ/TW ngày 17/11/2022 Hội nghị Trung ương 6 khóa XIII về tiếp tục đổi mới phương thức lãnh đạo, cầm quyền của Đảng đối với hệ thống chính trị trong giai đoạn mới. Chỉ thị số 34-CT/TU ngày 27/10/2023 của Ban Thường vụ Thành ủy về tiếp tục đẩy mạnh cải cách hành chính, tăng cường kỷ luật, kỷ cương, khắc phục tình trạng né tránh, đùn đẩy, không làm đúng, đầy đủ chức trách, nhiệm vụ, quyền hạn của một bộ phận cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức trong tình hình hiện nay.

Thực hiện mô hình “chi bộ bốn tốt” gắn với thực hiện Quy định số 144-QĐ/TW; đưa việc triển khai thực hiện Quy định số 144-QĐ/TW vào nội dung sinh hoạt chi bộ thường kỳ, tổ chức sinh hoạt chuyên đề về nâng cao chất lượng thực hiện Quy định số 144-QĐ/TW.

Gắn trách nhiệm của đảng viên, VC-NLĐ trong thực hiện Quy định nêu trên với nội dung cam kết tu dưỡng, rèn luyện hằng năm. Kết quả năm 2025 có 100% đảng viên, VC-NLĐ Trung tâm đăng ký cam kết thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW gắn với Quy định số 144-QĐ/TW và Chỉ thị số 34-CT/TU.

Một số giải pháp nâng cao chất lượng thực hiện Quy định số 144-QĐ/TW

Nhằm nâng cao chất lượng thực hiện Quy định số 144-QĐ/TW ngày 09/5/2024 của Bộ Chính trị tại Trung tâm, cần tập trung thực hiện một số giải pháp sau:

Một là, tăng cường vai trò lãnh đạo, chỉ đạo của Chi uỷ chi bộ trong thực hiện Quy định số 144-QĐ/TW

Chi uỷ chi bộ tiếp tục nghiên cứu, quán triệt, tuyên truyền, phổ biến sâu rộng nội dung Quy định số 144-QĐ/TW, Hướng dẫn số 159-HD/BTGTW tới đảng viên, VC-NLĐ, kết hợp chặt chẽ với việc đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, thực hiện các quy định của Đảng về nêu gương và những điều đảng viên không được làm…

Thực hiện mô hình “chi bộ bốn tốt” gắn với thực hiện Quy định số 144-QĐ/TW; đưa việc triển khai thực hiện Quy định số 144-QĐ/TW vào nội dung sinh hoạt chi bộ thường kỳ, và tổ chức sinh hoạt chuyên đề về thực hiện Quy định số 144-QĐ/TW theo chức năng, nhiệm vụ của chi bộ. Gắn trách nhiệm của cán bộ, đảng viên trong thực hiện Quy định nêu trên với nội dung cam kết tu dưỡng, rèn luyện hằng năm của đảng viên.

Hai là, Thực hiện nghiêm quy định về nêu gương.

Đội ngũ đảng viên, VC-NLĐ mà đặc biệt là Thủ trưởng, lãnh đạo Trung tâm, lãnh đạo phòng phải thường xuyên tu dưỡng, rèn luyện, nâng cao đạo đức cách mạng, nghiêm túc tự soi, tự sửa, tự phê bình và phê bình. Kiên quyết, kiên trì đấu tranh, ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, tham nhũng, lãng phí, tiêu cực.

Ba là, tăng cường công tác tuyên truyền, giáo dục

Tập trung tuyên truyền nâng cao nhận thức của cán bộ, đảng viên về vai trò, tầm quan trọng của đạo đức cách mạng trong đội ngũ cán bộ, đảng viên thông qua nhiều hình thức.

Phát huy vai trò của đội ngũ đoàn viên thanh niên trong việc tuyên truyền, cung cấp thông tin trên các ứng dụng nền tảng mạng xã hội trong việc triển khai thực hiện Quy định số 144- QĐ/TW (Zalo, Facebook, tiktoc, Instagram..). Chú trọng đấu tranh, phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng.

Bốn là, tăng cường công tác kiểm tra, giám sát

Đưa nội dung kiểm tra việc thực hiện Quy định số 144-QĐ/TW vào chương trình, kế hoạch kiểm tra, giám sát của Chi bộ ủy hằng năm.

Đảng viên, VC-NLĐ tự đánh giá việc thực hiện Quy định số 144-QĐ/TW tại cuộc họp đánh giá xếp loại VC-NLĐ hằng tháng. Qua đó “tự soi, tự sửa” nhằm phát huy ưu điểm, khắc phục những hạn chế trong quá trình tu dưỡng, rèn luyện đạo đức cách mạng của đảng viên, VC-NLĐ.

Năm là, tiến hành đánh giá kết quả triển khai, thực hiện Quy định số 144-QĐ/TW

Tiến hành sơ, tổng kết việc thực hiện Quy định số 144-QĐ/TW theo hướng dẫn của cấp uỷ cấp trên. Kịp thời biểu dương, đề nghị khen thưởng những cá nhân có thành tích xuất sắc trong thực hiện Quy định số 144-QĐ/TW, đồng thời nghiêm khắc chấn chỉnh và xử lý nghiêm minh những cá nhân đảng viên không thực hiện hoặc thực hiện không đúng Quy định số 144-QĐ/TW.

Tóm lại, từ những nội dung nêu trên cho thấy việc xây dựng và ban hành Quy định chuẩn mực đạo đức cách mạng của cán bộ, đảng viên trong giai đoạn mới là rất cần thiết, đáp ứng đòi hỏi về cả lý luận và thực tiễn. Quy định số 144-QĐ/TW là tấm gương phản chiếu để mỗi cán bộ, đảng viên “tự soi, tự sửa”, đồng thời khẳng định quyết tâm của Đảng ta trong công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị. Chúng ta tin tưởng rằng, với sự đồng lòng, quyết tâm cao, nỗ lực lớn trong tổ chức triển khai thực hiện, Quy định số 144-QĐ/TW sẽ nhanh chóng phát huy hiệu quả, góp phần xây dựng Đảng ta thực sự là “đạo đức, văn minh”, góp phần thực hiện thắng lợi công cuộc đổi mới toàn diện đất nước, ngày càng phồn vinh, hạnh phúc./.

Bài viết: Văn Châu